Nanno Rijnders

Het Verpleeghuis als Schaakspel?

Net als bij schaken, gaat het in de zorg om plannen maken, uitvoeren en doelen bereiken. Wat kan een bekende schaakpartij uit 1972 ons leren over de zorg? In 1972 hebben Bobby Fischer en Boris Spassky met elkaar een schaakwedstrijd. De schaakwedstrijd is beroemd om een paar redenen:
  1. Tijdens de Koude Oorlog: Het was als een strijd tussen Amerika (Fischer) en Rusland (Spassky). Mensen zagen het niet alleen als een spel, maar ook als een soort strijd tussen deze twee landen.

  2. Fischer brak de winreeks van Rusland: Voordat Fischer won, hadden spelers uit Rusland bijna altijd het wereldkampioenschap schaken gewonnen. Fischer was de eerste Amerikaan die dit veranderde.

  3. Fischer was een bijzonder persoon: Hij stond bekend om zijn aparte gedrag en speciale wensen. Zijn overwinning en hoe hij zich gedroeg maakten hem heel bekend.

  4. Veel drama: Fischer kwam niet opdagen voor één spel en er waren veel klachten over camera’s en stoelen. Dit maakte de wedstrijd extra spannend.

  5. Fischer’s manier van spelen: Hij speelde schaak op een nieuwe en slimme manier. Dit maakte de wedstrijd interessant voor veel mensen.

  6. Veel aandacht van de media: De hele wereld keek mee naar de wedstrijd. Fischer werd heel beroemd door zijn overwinning.

Dus, deze schaakwedstrijd was niet alleen belangrijk voor het spel zelf, maar ook door de tijd waarin het gebeurde, de bijzondere persoonlijkheden en alle aandacht die het kreeg. En wat heeft deze wedstrijd met de (verpleeghuis)zorg te maken?

Het piept en het kraakt in de Nederlandse zorg. Er is een soort ‘strijd’ gaande tussen de betaalbaarheid en beschikbaarheid van de zorg. De zorg moet anders georganiseerd gaan worden, er moet een (verwachtings)patroon doorbroken worden. 

De verpleeghuiszorg is bijzonder in Nederland omdat we hoge kwaliteitsstandaarden hebben, persoonsgerichte zorg verlenen en er wordt veel waarde gehecht aan de betrokkenheid van familie en de bredere gemeenschap bij de zorg. De zorg in Nederlandse verpleeghuizen is gevoelig voor de ethische, culturele en religieuze achtergronden van bewoners. Er wordt gestreefd naar respectvolle zorg die rekening houdt met de diverse achtergronden van de bewoners. In het Nederlandse zorgverzekeringsstelsel is verpleeghuiszorg toegankelijk voor iedereen die het nodig heeft, ongeacht persoonlijke financiële situatie. Nederland loopt voorop in het gebruik van technologie en innovatie in de zorg. De zorg in Nederlandse verpleeghuizen gaat verder dan alleen medische zorg; het omvat ook welzijnsactiviteiten, sociale interactie en recreatie.

Net als Fischer en Spassky moeten zorgverleners net zo toegewijd en slim zijn, altijd bezig met het bieden van de beste zorg onder hoge druk terwijl het soms onzeker is of er zorgverleners beschikbaar zijn en komen ‘opdagen’. In de media is er veel aandacht voor de krapte op de arbeidsmarkt in de zorg (zoals vergrijzing onder medewerkers of arbeidsverzuim). Maar ook de kwaliteit van zorg ligt onder het vergrootglas. 

Het nieuwe Generieke Kompas dat binnenkort in de ouderenzorg gebruikt gaat worden is een mooi voorbeeld waarin een forse stap richting de toekomst genomen wordt. Er wordt daarin niet meer over de kwaliteit van zorg gesproken, maar over de kwaliteit van bestaan. 

Kwaliteit van bestaan benadrukt een holistische benadering van de persoon, waarbij niet alleen medische of fysieke behoeften worden erkend, maar ook sociale, emotionele, en spirituele aspecten van het leven. Deze benadering sluit aan bij het principe van persoonsgerichte zorg, waarbij de unieke voorkeuren, behoeften, en waarden van elke oudere centraal staan. Door te focussen op kwaliteit van bestaan, wordt het belang van autonomie en keuzevrijheid voor ouderen benadrukt. Het gaat niet alleen om het vermijden van ziekte of gebreken, maar om het bevorderen van een zinvol en betrokken leven.

In mijn vrije tijd schaak ik graag en doe ik mee aan schaakwedstrijden.  Ik  heb als verpleegkundige jarenlang in ziekenhuizen, verpleeghuizen en in de wijk gewerkt. In deze blog schrijf ik over wat mij bezighoud tijdens werk, vrije tijd en in de actualiteiten.

WhatsApp
Email
LinkedIn